Bir zamanlar Ayaz adlý bir köle varmýþ. Takdir bu ya, köle birgün Sultan Mahmud'un kölesi olmuþ. Sultan köleyi taþýdýgý asil karakteri sebebiyle çok sevmiþ. Derken Sultan'ýn öylesine itimadýný kazanmýþ ki, bütüb sultanlýgýn haznedarý tayin edilmiþ ve en kýymetli ve zarif mücevherler, taþlar ona emanet edilir olmuþ. Bu geliþmeyi görensaraylýlar ise durumdan pek rahatsýz olmuþlar. Hasretleri ve kibirleri yüzünden, sözüm ona basit köleye böyle bir mevki verilmesini vekendi rütbelerine çýkarýlmasýný bir türlü hazmedememiþler. Bu duygular içinde, özellikle Sultan yakýnlarýndaysa ondan gün geçtikçe daha çok þikayet etmeye baþlamýþlar ve asil ruhlu kölenin itibarýný zedelemek için ellerinden geleni yapmýþlar. Bir gün Sultan'ýn huzurunda bir saraylýnýn digerine þöyle dedigi duyulmuþ; "Köle Ayaz'ýn sýk sýk hazineye gittigini biliyor musun? Onun mücevherlerimizi çaldýgýndan adým gibi eminim" Sultan buna inanmamýþ. "Ýþin aslýný kendi gözlerimle görmeliyim" demiþ. Duvara küçük bir delik yaptýrýp, içeride olanlarýseyretmeye hazýrlanmýþ. Kölenin sessizce içeri girdigini, kapýyý kapattýgýný ve sandýga gittigini görmüþ. Orada sakladýgý küçük bir bohçaymýþ bu. Bohçayý öpmüþ alnýna koymuþ ve sonra da açmýþ. Ýçinden çýkan, köleyken giydigi yýrtýk pýrtýk bir elbise! Aynanýn karþýsýna geçmiþ. Kendi kendine, "Dahaönceleri bu elbiseyi giydigin zamanlar kim oldugunu hatýrlýyor musun?" diye sormuþ. "Bir hiçtin sen... Hepsi hepsi satýlacak bir köleydin ve Allah, Sultan'ýn eliyle sana rahmetinden belki de hiç haketmedigin nimetler lütfetti. Asla nereden geldigini unutma! Çünkü mal mülk insanýn hafýzasýný uçurur,unutuluþlara sürükler. Þimdi sen de, nimetçe sende aþagýda olanlara kibirle bakma ve daima hatýrla Ayaz, hatýrla!" Sandýgý kapatmýþ, kilitlemiþ ve sessizce kapýya dogru yürümüþ. Hazine dairesinden çýkarken birden Sultan'la yüz yüze gelmiþ. Sultan gözlerini Ayaz'ýn yüzüne dikmiþ dururken, yanaklarýndan aþagýya yaþlar süzülüyormuþ ve bogazý öyle dügümlenmiþ ki, konuþmakta güçlük çekmiþ. "Bugüne kadar mücevherlerimin haznedarýydýn, ama þimdi... kalbimin haznedarýsýn. Bana benim de önümde bir hiç oldugum kendi Sultanýmýn huzurunda nasýl davranmam gerektigi dersini verdin...."
